Oblique: Şahin Kaygun
GALERIST, Şahin Kaygun'un (d. Adana 1951 - d. İstanbul 1992) galerideki ilk kişisel sergisi 'Oblique'e 8 Eylül – 22 Ekim 2022 tarihleri arasında yer vermekten mutluluk duyuyor. Yekhan Pınarlıgil'in küratörlüğünde gerçekleşen, Kaygun'un eserlerindeki oblique kullanımı ve form üzerinden okumalar yapan sergide farklı dönemler ve seriler üzerinden, Kaygun’un grafik sanatlar eğitiminin etkisindeki özgün ve dramatik dili izleyiciye sunuluyor.
Şahin Kaygun fotoğraflarını deneysel olarak nitelendirebileceğimiz öncü bir yaklaşımla kurguluyor. Biraz yaramaz ve kesinlikle meraklı, çalıştığı medyayı sorgulamayı seviyor, sınırlarını keşfetmek istiyor, deniyor, yetinmiyor, tekrar tekrar deniyor. Karanlık odada farklı kimyasallar sanatçının hizmetinde. Kadraj her daim esnek. Ama bunlar yeterli değil Şahin Kaygun için, yeni estetik çözümlere ihtiyacı var. Geleneksel ve tutucu yaklaşımın çok da onaylamadığı biçimde fotoğrafa müdahale ediyor; yüzeyi kazıyor, boyuyor. Aynı imgeyi farklı kompozisyonlarda tekrarlıyor. Çekiyor, basıyor, boyuyor, bir daha çekiyor, bir daha basıyor, kesiyor ve yine boyuyor…
Ancak çerçeve başka bir konu. Fotoğraf çok nadiren objektifle ilgili endişelerini bir yana bırakıp içinde bulundugu dikdörtgenden çıkabiliyor. Şahin Kaygun farklı kadrajlar kullanıyor, imge içinden imge kesiyor. Ancak çerçeveyi zorlamak için başvurduğu en etkili metod muhtemelen grafik ögeleri ve özellikle de çizgileri fotoğraflarının kurgusuna dahil etmesi oluyor. Planlar arasında keskin ayrımlar var, geniş boş alanlar bırakıyor, bazen küçük ve izole bir grafik detay bu boşluktaki tek dramatik öge oluyor. Geometrik kompozisyonları seven sanatçı, kontrastı arttırarak karanlık ve aydınlık alanlara adeta teatral bir karakter veriyor, hatta salt siyah ve salt beyaza ulaşana kadardevam ediyor.
Oblique ya da Türkçe’de söyleyebileceğimiz sekilde eğik çizgi, Şahin Kaygun’un fotoğraflarında sıklıkla kullandığı, kompozisyona güçlü ve dramatik bir ifade vermesini sağlayan ve çok farklı şekillerde beliren grafik bir öge.. Bazen fotoğraflanan nesnelerin kurgudaki yerleri eğik bir çizgi doğrultusunda oluyor, bazen oblique objektifin görüntülediği bedenin duruşunda beliriyor, bazen arkadaki dekorda, bazen de boyayla eklediği bir şeklin yüzeyinde. Bir bakıyorsunuz bir mızrak imgeleri baştan başa delip geçiyor, bir bakıyorsunuz bir şapkanın kenarı ya da bir kumaşın kıvrımları son derece flu bir kareyi verev olarak ikiye bölüyor.
Çizgilerin bakışı yönlendirme güçleri var. Şahin Kaygun’un sık sık tekrarladığı bir mizansende, iki tarafina yerleştirilmiş oblique çizgiler fotoğrafın derinliklerinde kayboluyorlar. Müthiş etkili bir perspektif beliriyor, bakışlarınız adeta arka plana, imgenin sonsuzluğuna dalıp gidiyorlar. Fotoğraf karesi sabit, katı ve biraz da kapalı. Oblique çizgiler ufka ya da derinlere doğru özgürlük yolları açıyorlar. Bir yolculuk vaadi her biri…
Sergi Şahin Kaygun’un farklı dönem eserlerinde plastik yapıya, bu yapılardaki oblique çizgilere ve kattıkları hissiyata odaklanıyor.
